ul. Staszica 2, 65-175 Zielona Góra tel. (068) 452-51-00 e-mail: sekretariat@zseis.zgora.pl

Zabytki

Zielona Góra jest miastem zabytkowym, z racji niewielkich zniszczeń wojennych pozostała tutaj cała przedwojenna zabudowa miejska. Szczególne walory estetyczne posiada Stare Miasto oraz przedwojenne wille wzdłuż alei Niepodległości, reprezentacyjnego pasażu miasta. Centrum miasta jest obecnie rewitalizowane.

    * Konkatedra pw. św. Jadwigi jest najstarszym zabytkiem architektonicznym w mieście. Kościół halowy datowany na II poł. XII wieku.

    * Ratusz i Stary Rynek – rynek stanowi centralny punkt miasta od XIV wieku do dziś. Był przez stulecia głównym placem handlowym, przez który przebiegał też główny trakt komunikacyjny. Ratusz, w swej głównej części z wieżą powstał w XV wieku, co pokazuje odsłonięta spod tynku wnęka po fasadzie. Ciekawostką jest fakt, iż ratuszowa wieża w wyniku błędów konstrukcyjnych została lekko pochylona od pionu.
    * Wieża Łazienna jest pozostałością po systemie dawnych obwarowań miejskich. Nazwa Łazienna wzięła się od położonej w pobliżu łaźni miejskiej. Często bywa błednie nazywana - Wieżą Głodową. W czasach średniowiecznych wieża służyła jako więzienie, rzekomo przebywały w niej także czekające na procesy sądowe kobiety posądzone o czary.
    * Kościół pw. MB Częstochowskiej – zbudowany w XVIII wieku jako zbór ewangelicki. Wieżę dostawiono kilkanaście lat później. Znajdują się w nim m.in. barokowy ołtarz główny, kamienna rokokowa chrzcielnica oraz szereg rzeźbionych płyt epitafijnych.
    * Kościół pw. Najświętszego Zbawiciela – zbudowany w latach 10. XX wieku dla parafii ewangelicko – augsburskiej. Kilkanaście lat później przejęty przez katolików. Z racji znakomitej akustyki w świątyni odbywają się koncerty. W 1926 roku wykonano tu słynne wówczas oratorium Quo vadis Feliksa Nowowiejskiego, z udziałem kompozytora.
    * Gmach teatru - modernistyczny gmach Teatru Lubuskiego (dawniej: Teatru Operowego - Hali Miejskiej) znajduje się przy al. Niepodległości, w pobliżu jej skrzyżowania z ul. Kupiecką. Powstał w 1931 roku według projektu Oskara Kaufmanna, był obiektem wielofunkcyjnym, przystosowanym do wystawiania dzieł zarówno dramatycznych, muzycznych, baletowych, filmów, a przede wszystkim oper. Dziś mieści się tu Teatr Lubuski.
    * Park Winny i Palmiarnia – Palmiarnia powstała w 1961 roku dostawiona do domku winiarskiego. Mieści się w niej restauracja z salami konsumpcyjnymi pośród tropikalnej roślinności. W otoczeniu Palmiarni znajduje się odtworzona winnica, nawiązująca do dawnych rozległych plantacji, pokrywających wszystkie stoki podmiejskie. Miejsce to cieszy się dużym powodzeniem zarówno wśród zielonogórzan jak i turystów.


Kultura

Zielona Góra jest uznawana za stolicę kulturalną woj. lubuskiego. Kultura w Zielonej Górze to przede wszystkim Winobranie na początku września, jedyna duża impreza uliczna, przy której centrum miasta zapełnia się mieszkańcami. Ponadto w mieście działa filharmonia, jeden teatr, kilka klubów muzycznych. Na widzów czekają 4 kina, 5 muzeów. W mieście odbywa się kilka festiwali muzycznych i kulturalnych. m.in. Dni Kultury Żydowskiej, Festiwal Folkloru. Nowe imprezy to m.in. Festiwal Kabaretu.

Teatry, filharmonia

Pierwotnie w Zielonej Górze teatr miejski i operowy w Hali miejskiej otwarto w 1931 roku operą "Madame Butterfly". Po II wojnie światowej zaniechano wystawiania oper w mieście, natomiast mocno rozwinął się teatr miejski, miasto dorobiło się stałego zespołu (przed wojną teatr działał na zasadzie impresariatu). Po roku 1990 zamknięto scenę lalkową. W mieście działa ponadto Filharmonia oraz towarzystwo śpiewacze Cantores Viridimontani, niekiedy dające koncerty muzyki dawnej, np. barokowej, w tutejszych kościołach.

    * Amfiteatr im. Anny German
    * Lubuski Teatr im. L. Kruczkowskiego w Zielonej Górze posiada 3 sceny:
          o przy ul. Niepodległości (3 sale oraz Scena w Podwórku)
          o przy ul. Fabrycznej (Scena na Strychu)
          o przy ul. Moniuszki (Stara Winiarnia).
    * Filharmonia Zielonogórska
    * Cantores Viridimontani

Muzea
Miasto ma szereg placówek muzealnych, rozlokowanych także w podmiejskich dworach i pałacach.
    * Muzeum Ziemi Lubuskiej na który składają się
          o Muzeum Wina
          o Muzeum Miasta Zielona Góra
          o Muzeum Dawnych Tortur
    * Muzeum Etnograficzne w podzielonogórskiej Ochli
    * Muzeum Archeologiczne Środkowego Nadodrza z siedzibą w Świdnicy
    * Lubuskie Muzeum Wojskowe w Drzonowie pod Zieloną Górą
    * Biuro Wystaw Artystycznych - placówka ze zbiorami sztuki współczesnej oraz kolekcją Lubuskiej Zachęty Sztuk Pięknych
    * Muzeum Lalek w Zielonej Górze przy teatrze miejskim.
Inne placówki to Galeria PWW (ul. Wrocławska), Galeria u Jadźki (ul. Żeromskiego), Galeria ZPAP (Rynek), Salon Sztuki Dawnej (ul . Moniuszki).

Kina
    * Kino Newa – studyjne kino zlokalizowane niedaleko Dworca kolejowego PKP, przy ul. K. Wielkiego 21. Widownia na 215 osób. Kino wyświetla filmy niekomercyjne. Uruchomione w latach sześćdziesiątych XX wieku.
    * Kino Nysa – najstarsze kino Zielonej Góry, uruchomione w 1925 roku, posiada widownie z balkonem na 305 osób. Kino mieści się na starym mieście.
    * Cinema City – 9 sal, 1305 miejsc. Kino mieści się w centrum handlowym Focus Park. Otwarte 17 października 2008 roku.

Imprezy cykliczne
Przed laty miasto było gospodarzem międzynarodowego festiwalu piosenki radzieckiej, odbyło się 26 jego edycji. Dzisiaj odbywające się imprezy cykliczne to:
    * Winobranie (wrzesień)
    * Międzynarodowe Spotkania Muzyczne "Wschód – Zachód" (marzec-kwiecień)
    * Festiwal im. Anny German "Tańczące Eurydyki" (maj)
    * Ogólnopolski festiwal Pokój i Dobro (zawieszony)
    * Festiwal Folkloru (co dwa lata, wrzesień)
    * Młodzieżowy Festiwal Folkloru (co dwa lata, wymiennie z Festiwalem Folkloru, w sierpniu)
    * Lato Muz Wszelakich (lipiec, sierpień)
    * Festiwal Kabaretu (grudzień)
    * Lubuski Festiwal Rockowy "Rock Nocą"
Winobranie

Zielona Góra znana jest jako polska stolica wina. Jest to jedyne miasto w Polsce o bogatych tradycjach winiarskich, które dziś żyją w historii i kulturze, a w przeszłości obecne były w gospodarce i krajobrazie przestrzennym. Pierwsza wzmianka o hodowanych w Winnym Grodzie winogronach pochodzi z 1314 roku. Wiadomo też, że początkowo winną latorośl uprawiali zakonnicy. Dopiero za ich przykładem winnice zaczęli zakładać w swych włościach możnowładcy, a długo po nich zwykli mieszkańcy. I choć przypuszczać należy, ze tradycja obchodów winobrania jest tak długa, jak uprawa winogron, dopiero gdy winnice założyły zielonogórskie rodziny, świętować zaczęto hucznie i barwnie.

Oficjalnym miejskim świętem Winobranie stało się w roku 1852, co urzędowo ogłosił magistrat. Co roku turystów po Zielonej Górze oprowadza bóg wina Bachus wraz ze swoją świtą. Przyjezdni goście mogą napić się miejscowego trunku, posłuchać muzyki, a także udać się na jedno z teatralnych przedstawień w czasie Winobraniowych Spotkań Teatralnych. Ponadto co roku odbywa się Winobraniowy Turniej Żużlowy, zloty motocyklistów oraz bębniarzy. W czasie zielonogórskiego święta do miasta przybywają artyści z całego świata, a także gwiazdy estrady.

Życie studenckie
W Zielonej Górze studiuje 18. tys. studentów. To właśnie w tutejszych klubach studenckich, takich jak Gęba, powstał w latach 90. fenomen kabaretów (Zielonogórskie Zagłębie Kabaretowe). Dziś takie kluby są w większości zamknięte (Karton, Zatem, Highlander).

Największą imprezą są organizowane corocznie w maju Bachanalia, ściągające na plenerowe imprezy muzyczne nawet 5 tysięcy osób. Życie studenckie toczy się praktycznie tylko w klubach studenckich (Gęba, U Ojca, Studencka) na terenie kampusów uczelnianych, popularny jest też klub 4 Róże, Kotłownia, Studio. Ongiś ponadto działał aktywny kulturalnie skłot Awaria, zrzeszający tutejszą scenę alternatywną i organizujący liczne koncerty ska, oi i punk.Kultura

Parki
    * Park Piastowski – jeden z największych parków w Zielonej Górze; występują w nim liczne pomniki przyrody, a bliski kontakt z lasem powoduje, że jest zamieszkiwany przez wiewiórki.
    * Park Świętej Trójcy – teren byłego cmentarza niemieckiego; znajduje się w centrum miasta, wśród wielu współczesnych bloków mieszkalnych;
    * Park Tysiąclecia – teren byłego cmentarza niemieckiego z pozostałością po dawnym krematorium oraz nielicznymi pomnikami; wydzielony plac zabaw oraz skate park.
    * Park Winny – położony na wzgórzu park z rosnącą w nim winną latoroślą; na jego terenie znajduje się wiele pomników oraz Palmiarnia Zielonogórska – jeden z symboli miasta.
    * Park Sowińskiego – położony w centralnej części Zielonej Góry; znajdują się w nim liczne pomniki przyrody oraz kapliczka.
    * Park Dunikowskiego – leśny park na przedłużeniu ulicy Dunikowskiego, stanowi łącznik pomiędzy osiedlami Przyjaźni i Malarzy, a Cegielnią. Urozmaicona rzeźba terenu i bogactwo drzew tworzą wyjątkową bazę spacerową z trasami dla pieszych i rowerów. Przed 1945 rokiem otoczony winnicami.
    * Park Gierymskich – areał leśny otoczony ze wszystkich stron zabudową, położony na wzgórzu. Łączy osiedle Przyjaźni z sąsiadującym Osiedlem Malarzy. Prawdopodobnie dawniej stanowił część parku angielskiego rezydencji położonych przy obecnym domu Pogotowia Opiekuńczego.
    * Park Poetów – przedwojenny teren parkowy, porastający teren po dawnej kopalni gliny przy końcu ul. Wazów. Znajdują się tu trzy stawy: Dziady, Glinianki (oba przy ul. Szafrana) oraz Szmaragdowy (przy. ul. Akademickiej) w pobliżu wąwozu. Al. Poetów jest pozostałością dawnego szlaku spacerowego.

Szkoły wyższe

Zielona Góra jest ważnym ośrodkiem akademickim w regionie. Na uczelniach państwowych kształci się obecnie w Zielonej Górze prawie 25 tysięcy studentów.

    * Uniwersytet Zielonogórski
    * Uniwersytet Szczeciński – Instytut Filozoficzno-Teologiczny im. Edyty Stein w Zielonej Górze
    * Akademia Medyczna we Wrocławiu – Międzywydziałowy Ośrodek Dydaktyczny w Zielonej Górze
    * Zachodnia Wyższa Szkoła Handlu i Finansów Międzynarodowych im. Jana Pawła II w Zielonej Górze
    * Lubuska Wyższa Szkoła Zdrowia Publicznego

Rozrywka
W Zielonej Górze są m.in.:
    * 3 kina (Cinema City, Nysa, Newa)
    * kręgielnia (Magma)
    * trzy kluby snookerowe (w tym dwa snookerzysty Marcina Nitschke)
    * wiele dużych dyskotek (Kakadu, Studio, Peron 5) oraz wiele mniejszych, kameralnych klubów z parkietem do tańczenia (m.in. 4 róże dla Lucienne, Roksana, Kotłownia, Kawon, Fanaberia, Carpe Diem, Studencka, Highlander, Straszny Dwór, Zbrojownia, Stary Młyn, Blues Express).
    * Palmiarnia Zielonogórska

Sporty tradycyjne

Sport w Zielonej Górze to drugoligowy klub piłkarski, pierwszoligowy klub koszykarski oraz ekstraligowy klub żużlowy ZKŻ Kronopol Zielona Góra. Ponadto uprawia się tu pływanie, strzelectwo, piłkę ręczną, tenis, jeździectwo, sztuki walki (m.in. karate, jui-jitsu, capoeira, krav-magę). Popularne jest kolarstwo. Na terenie miasta znajduje się przedwojenny stok narciarski z torem saneczkowym, lecz są to obiekty bardzo zaniedbane, z braku sztucznego naśnieżania warunki na nich są zwykle trudne.

Sporty ekstremalne
W mieście i okolicach są cztery skateparki (w Parku Tysiąclecia) na os. Pomorskim, Raculi oraz Kaczym Dole (osiedle Słoneczne). Na terenie aeroklubu można uprawiać skoki spadochronowe, w pobliżu jest też quadowisko. W Książu k. Zielonej Góry jest tor do crossu, inny taki obiekt znajduje się w Krężołach. Na stromych stokach kilka osób uprawia mountainboarding i dirt. Zimą popularny jest snowboarding, ale lokalne stoki są bardzo zaniedbane, brak jest sztucznego naśnieżania.
Kluby sportowe
    * GKT Nafta Zielona Góra – klub tenisowy
    * ZKŻ Zielona Góra – ekstraligowy klub żużlowy
    * Zastal Zielona Góra – pierwszoligowy klub koszykarski
    * Lechia Zielona Góra – drugoligowy klub piłkarski
    * Stelmet AZS UZ Zielona Góra (siatkówka)
    * AZS Stelmet Zielona Góra (piłka ręczna)
    * Aeroklub Ziemi Lubuskiej w Przylepie k. Zielonej Góry
    * KS Korner-Novita10 Zielona Góra (pływanie)
    * ZKS Zielona Góra – pierwszoligowy klub speedrowerowy
    * Czempion – klub tenisowy
    * Gwardia - Zielonogórski Klub Sportowy – strzelectwo, kick-boxing
Obiekty sportowe
    * MOSiR – znajduje się przy ulicy Sulechowskiej. Należy do niego trawiasty stadion lekkoatletyczny, kilka mniejszych boisk, sala akrobatyczna, kawiarenka, szatnie piłkarskie i korty tenisowe. Swoje mecze rozgrywa tu II ligowy piłkarski zespół Lechii Zielona Góra.
    * Stadion ZKŻ Zielona Góra – znajduje się przy ulicy Wrocławskiej, 29 co do wielkości stadion w Polsce. Jego pojemność wynosi 15 000, a faktyczna około 12.000. Stadion wybudowany w 1926 roku i wielokrotnie przebudowywany i remontowany. W 2007 roku oddano do użytku nowy budynek klubowy oraz zamontowano oświetlenie stadionu o natężeniu 1600-1800 lx. Na koronie stadionu znajduje się również tor speedrowerowy. Zimą na stadionie instalowane jest pełnowymiarowe lodowisko. Stadion ma zostać przebudowany do końca 2010 r. Koszt przebudowy to ok. 30 mln PLN[potrzebne źródło]. Po przebudowie trybuny mają zostać powiększone do 20 000 miejsc[potrzebne źródło].
    * Stadion przy ulicy Wyspiańskiego – odnowiony stadion przedwojenny, posiada pełnowymiarowe boisko piłkarskie, na którym odbywają się regularnie mecze. Stadion posiada bieżnię żużlową oraz miejsca siedzące.
    * Wyciąg narciarski na Górze Tatrzańskiej.
    * Hala Uniwersytetu Zielonogórskie (w zależności od imprezy od 1000 do 1200 miejsc).